حجم بافی چیست؟

حجم بافی چیست؟

 

حجم بافی

حجم بافی (قالی حجمی یا فرش سه بعدی) فرش ایرانی از دیرباز هنر و صنعتی بوده است .

که در جهان اعتبار نام ایران و مظهر فرهنگ و تاریخ غنی آن بوده است.

جنبه های هنری فرش ایرانی تا آنجا پیش رفته که فرش ایرانی تنها به عنوان کف پوش تولید و عرضه نمی شود.

بلکه ذوق و ابتکار هنرمندان این عرصه چارچوب ها را شکسته ،

و فرش ایرانی را رقیبی بی همتا در عرصه هنر جهانی ساخته است .

تا نمونه های هنری خلق شده جهت مزیّن سازی محافل استفاده شوند.

آثاری مانند تابلو فرش های ظریف ابریشمی، تابلو فرش های مرصع، چهره بافی، فرش های دو رو،…

ما در سایت قالیشویی برف شادمهر شما را با این هنر آشنا می کنیم .

حجم بافی (قالی حجمی یا فرش سه بعدی)

 

فرش ایرانی از دیرباز هنر و صنعتی بوده است که در جهان اعتبار نام ایران و مظهر فرهنگ و تاریخ غنی آن بوده است.

جنبه های هنری فرش ایرانی تا آنجا پیش رفته که فرش ایرانی تنها به عنوان کف پوش تولید و عرضه نمی شود.

بلکه ذوق و ابتکار هنرمندان این عرصه چارچوب ها را شکسته .

و فرش ایرانی را رقیبی بی همتا در عرصه هنر جهانی ساخته است .

تا نمونه های هنری خلق شده جهت مزیّن سازی محافل استفاده شوند.

آثاری مانند تابلو فرش های ظریف ابریشمی، تابلو فرش های مرصع، چهره بافی، فرش های دو رو،

زربافت و سیم بافت و در نهایت فرش های سه بعدی،

شاهکارهای هنری طراحان و بافندگان کشورمان است.

فرش های ایرانی تا مدت ها با نقش های دو بعدی و به صورت تخت بافته می شد.

در طول سال های اخیر لازم بود که تغییری در ساختار یکنواخت فرش ها ایجاد شود .

تا همچنان فرش های ایرانی نمونه های برتر در بازار رقابت جهانی باشند.

ایده سه بعدی سازی فرش در کشور ما به یکی از دو صورت زیر اجرا می شود:

نقش فرش سه بعدی است که معمولا برای بافت تابلو فرش ها استفاده می شود .

و به آن تابلو فرش «با نقش سه بعدی» می گویند.

چله کشی فرش سه بعدی است که فرش حاصل از لحاظ فضایی دارای سه بعد است.

هنر و نوآوری در روش اول در پیاده سازی نقشه فرش به صورت سه بعدی است.

اما در روش دوم با تغییر در ساختار هندسی چله فرش، فرشی بافته می شود که از لحاظ فضایی دارای سه بعد است.

 

فرش حجمی

در روش دوم چند دار چله کشی هم زمان با هم ادغام می شوند .

و کارگاه متحدی را تشکیل می دهند .

و بافتده برای ایجاد الگوی سه بعدی فضایی از دارهای مختلف ،

و در زاویه های مختلف گره ها را می زند.

اصول چله کشی برای هر دار کاملا مطابق با اصول چله کشی سنتی است.

منتها در این روش برای ایجاد سطوح برجسته و بعد دادن به ابعاد هندسی ساختار مطابق ،

با طراحی فرش از دارهای مختلف که با زوایای هندسی مناسبی نسبت به هم قرار گرفته اند استفاده می شود.

از ویژگی های برجسته این فرش ها می توان به یکپارچه بودن آن ها علی رغم استفاده از دارهای مختلف اشاره کرد.

همچنین طرح های سه بعدی بر خلاف طرح های دو بعدی دارای همتای مشابه نیستند

و هرگز نمی توان دو نمونه مشابه با هم بافت.

 

آثار حجمی ارزشمند

تابلو ابوالقاسم فردوسی که متشکل از پنج دار است .

که در هشت زاویه مختلف نسبت به هم قرار گرفته اند.

بافت این قالی توسط یک نفر بافنده به مدت ۵۱ ماه زمان برده است.

و تارها از جنس ابریشم و خامه از جنس ابریشم، کرک و از رنگ های گیاهی است.

تابلو فرش سه بعدی سر در مسجد شاه عباس صفوی اصفهان بزرگترین و حجیم ترین تابلو فرش سه بعدی بافته شده .

تا کنون است که عرض آن در پایین ۶ متر در تاج ۳ متر و ۷۰ سانتیمتر و عمق آن به طور میانگین ۱ متر و ۱۰ سانتیمر است .

و دارای ۳۳ میلیون ۶۰۰ هزار گره با رجشمار ۷۲ است.

مصالح تشکیل دهنده تار فرش ابریشم خالص است .

و مصالح تشکیل دهنده پود نیز کرک است.

بافت این فرش بیش از ۴ سال به طول انجامیده است.

در این مدت ۴ نفر به صورت ثابت و ۴۰ نفر به شکل غیر ثابت در بافت آن همکاری داشته اند.

و همچنین بیش از ۱ سال قیچی کاری آن زمان برده است.

تمام ابعاد این اثر با مقیاس یک چهارم نسبت به سردر مسجد طراحی و ساخته شده است.

این اثر در نمایشگاهی در نقش جهان اصفهان در سال ۱۳۷۸ رونمایی شد.

آثار نفیس متعددی در رابطه با بافت قالی حجمی وجود دارد .

که از جمله آنها می توان به کوزه، گلابدان و تنگ برجسته و غیره اشاره کرد.

تاکنون ۵ اثر حجمی نفیس خلق شده است که عبارتند از:

کوزه، گلاب دان، تنگ برجسته، پیکر حضرت مریم و تخت جمشید.

 

کوزه :

اولین اثر حجم بافی و طراحی آن از اشکال موجود در طبیعت الهام گرفته شده است.

مدت بافت در حدود سه سال و دارکشی کوزه ۹۹ بار تکرار شده

و بافت آن مانند بافت فرش های معمولی انجام گرفته است.

همچنین این اثر به صورت کاملا یک پارچه، توخالی و ته دار می باشد.

ارتفاع کوزه ۷۰ سانتی متر، محیط برجسته ترین قسمت آن ۱۳۵ سانتیمتر و محیط نازکترین آن ۵۰ سانتیمتر است.

در بافتن کوزه از مصالح فرش های معمولی استفاده شده

و ۴۳ رنگ در آن به کار رفته است.

 

گلاب دان :

گلابدان (دسته و لوله به کوزه اضافه شده) دومین اثر حجمی استاد است.

برای بافت آن در حدود ۷۲ بار چله های روی دار تغییر داده شده تا یکپارچه از آب درآید.

ارتفاع ۵۳ سانتیمتر، محیط در قسمت تحتانی ۳۹ سانتیمتر،

در برجسته ترین قسمت ۸۴ سانتیمتر و در دور گردن ۸۴ سانتیمتر است.

اشکال روی گلاب دان شامل ۲ کتیبه اسلیمی می باشد که داخل آن با گل و برگ پوشیده شده است.

 

تنگ برجسته :

تنگ برجسته (برجسته بافی به آن افزوده شده) بسیار پیچیده تر است .

و بسیار زیباتر از کوزه و گلاب دان بافته شده است.

این تنگ نیز مانند دو اثر قبلی یکپارچه و توخالی است .

و هیچگونه دوخت و دوزی روی آن انجام نشده است.

بافت این اثر هنرمندانه در حدود سه سال طول کشیده است.

تمام گل های فرش هایی که برجسته بافته می شود دانه به دانه قیچی کاری شده است.

در تنگ برجسته نیز هر گل به فرم خودش با قیچی کنده کاری شده است.

 

مجسمه حضرت مریم :

مجسمه حضرت مریم اثر قابل تحسینی است که به صورت یکپارچه و توخالی،

با کنده کاری هایی که شاید در نوع خود بی نظیر باشد بافته شده است.

برای بافت پیکر حضرت مریم نزدیک به ۵ سال وقت صرف شده است.

در این اثر ۱۶۵ سانتیمتر بلندی دارد و به ابعاد انسانی کامل می باشد.

در این اثر ۶۰ نوع رنگ به کار رفته و در بافت آن سعی شده است کهنگی و سادگی حفظ شود.

برای بافت این فرش که از هنر و ظرافت خاصی برخوردار است، ۱۳۵ بارچله کشی شده است.

در این اثر هیچکس نمی تواند نقطه شروع یا خواب آن را پیدا کند. این بافته در حدود ۶ کیلوگرم وزن دارد.

 

تخت جمشید:

در این اثر هنری از نقش و نگارهای تخت جمشید الهام گرفته ،

و اشکال و مجسمه های حکاکی شده در دیوارها

و ستون های باقی مانده در تخت جمشید به صورت برجسته و بارنگ آمیزی های ظریف و هنرمندانه بافته شده است.

پرداخت و قیچی کاری و کنده کاری فرش با مهارت خاصی صورت گرفته است .

و هر بیننده با یک نگاه می تواند نقش و نگارهای تخت جمشید را در آن مشاهده نماید.

بافت این اثر در حدود سه سال طول کشیده است.